Orgelbouwer Proper uit Kampen
Orgelbouwer Proper uit Kampen
De orgelmaker Jan Proper werkte vanaf 1880 als medewerker en later als compagnon in de orgelmakerij van zijn oom Zwier van Dijk (1821-1894). Vanaf 1886 bouwde Jan Proper onder eigen naam, na het overlijden van zijn oom heeft hij diens bedrijf overgenomen en voortgezet. Jan Proper heeft tussen 1880 en 1922 aan ca. 100 orgels gewerkt.
Aanvankelijk maakte Proper mechanische sleepladeorgels in de ambachtelijke traditie. Vanaf 1900 ging hij meer en meer over tot assemblage van door toeleveringsbedrijven gemaakte onderdelen. Zo gebruikte hij na 1900 behalve mechanische sleepladen ook mechanische en pneumatische kegelladen van Duitse makelij.
Naast orgelbouwer is Proper organist geweest van de Bovenkerk in Kampen.
Proper bouwde vele orgels. Opvallend in zijn begintijd is de toepassing van het fronttype van Krimpen aan de IJssel in de Hervormde Kerken van Zalk (1891), Hengelo (Gld.) (1895) en Coevorden (1897), Deze instrumenten hadden een vrijwel gelijke bouwkundige structuur, dispositie en klankopbouw.
Het lofwerk in Krimpen aan den IJssel is echter aanmerkelijk rijker uitgevoerd dan bij de andere genoemde instrumenten.
In de zestiger jaren van de vorige eeuw is het instrument aanzienlijk gewijzigd en gerestaureerd door orgelbouwer N.D. Sloof en Zn. Er zijn toen diverse nieuwe registers en een vrij pedaal aangebracht. Hierdoor werden er, geheel naar de geest van die tijd, in de oorspronkelijke dispositie, nogal wat wijzigingen aangebracht. Achteraf bezien is het jammer dat deze wijzigingen toen zijn aangebracht: het huidige Proper-orgel is daardoor immers niet meer geheel in zijn oorspronkelijke staat.
Bij een latere wijziging van het kerkinterieur werden de pilaren onder het orgelbalkon verwijderd en de balustrade en de orgelkast met een witte lak beschilderd
In 1982 is het orgel opnieuw gerestaureerd door de bekende orgelbouwer Pels en Van Leeuwen, die een aantal jaren later ook de pedaalkoppel naar het tweede manuaal heeft aangebracht.
Het orgel is sinds een aantal jaren als onderdeel van het kerkgebouw een rijksmonument.
Aanvankelijk maakte Proper mechanische sleepladeorgels in de ambachtelijke traditie. Vanaf 1900 ging hij meer en meer over tot assemblage van door toeleveringsbedrijven gemaakte onderdelen. Zo gebruikte hij na 1900 behalve mechanische sleepladen ook mechanische en pneumatische kegelladen van Duitse makelij.
Naast orgelbouwer is Proper organist geweest van de Bovenkerk in Kampen.
Proper bouwde vele orgels. Opvallend in zijn begintijd is de toepassing van het fronttype van Krimpen aan de IJssel in de Hervormde Kerken van Zalk (1891), Hengelo (Gld.) (1895) en Coevorden (1897), Deze instrumenten hadden een vrijwel gelijke bouwkundige structuur, dispositie en klankopbouw.
Het lofwerk in Krimpen aan den IJssel is echter aanmerkelijk rijker uitgevoerd dan bij de andere genoemde instrumenten.
In de zestiger jaren van de vorige eeuw is het instrument aanzienlijk gewijzigd en gerestaureerd door orgelbouwer N.D. Sloof en Zn. Er zijn toen diverse nieuwe registers en een vrij pedaal aangebracht. Hierdoor werden er, geheel naar de geest van die tijd, in de oorspronkelijke dispositie, nogal wat wijzigingen aangebracht. Achteraf bezien is het jammer dat deze wijzigingen toen zijn aangebracht: het huidige Proper-orgel is daardoor immers niet meer geheel in zijn oorspronkelijke staat.
Bij een latere wijziging van het kerkinterieur werden de pilaren onder het orgelbalkon verwijderd en de balustrade en de orgelkast met een witte lak beschilderd
In 1982 is het orgel opnieuw gerestaureerd door de bekende orgelbouwer Pels en Van Leeuwen, die een aantal jaren later ook de pedaalkoppel naar het tweede manuaal heeft aangebracht.
Het orgel is sinds een aantal jaren als onderdeel van het kerkgebouw een rijksmonument.
terug
